مد عصر فضا
فرود روی ماه، 1969: فضانوردان آمریکایی نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، اولین اشخاصی بودند که برای اولین بار پا روی کره ماه گذاشتند. این نقطه، اوج رقابتی بود که کشورهای زیادی برای اولین شدن در حال تلاش و رقابت با هم بودند. با این حال تمام دیوانگیهای اطراف فضا و همه چیزهای فرازمینی قبل و بعد از این اتفاق هم وجود داشت. یکی از راههایی که این احساس جمعی را آشکار کرد، مد بود.
مد عصر فضا در دهه 60 میلادی جهان را دگرگون کرد. طراحان لباسی همچون آندره کورگس، پیره کاردین و پاکو رابان به دلیل استفاده از این طرح فرازمینی به شهرت زیادی دست پیدا کردند. این مد، از فناوری و تکنولوژیها جدید بهره میبرد. منسوجات و مواد جدیدی مثل وینیل، لاتکس، پلاستیک و غیره مورد استفاده قرار گرفتند.
وینیل نقرهای، چکمههای فضانوردی سفید رنگ، الگوها و طرحهای بسیار جسورانه، عینکها، کلاهها و دیگر تجهیزات طراحی شده برای اتمسفر ناامن فضا، همگی ذاتا جزو همین عصر فضا هستند.
انسان که تا سال 1969 به ماه وارد نشده بود، با ورودش تاریخ جدید را ورق زد. سلطه کشفیات مربوط به فضا بر ذهن و آگاهی عمومی، فلسفهای جدید را در مد آغاز کرد و منبع بسیاری از الهامات بعدی شد. دقیقا مانند حدسهایی در مورد آیندههای کاملا تغییریافته که حساسیت اصلی دهه را تشکیل میداد.
در آپریل سال 1965 در نشریه هارپرز بازار، ریچارد آودون از مدلی بریتانیایی با کلاهی فضانوردی و لباس پرواز عکاسی کرد. اما پوشیدن لباس واقعی پرواز کاملا مهم بود؛ زیرا بر این اساس میتوانست جزو مد عصر فضا قرار بگیرد.
به براقی و صافی بدنه، مد عنصر فضا از سادگی و شدت آیرودینامیکی کپسول فضایی پیروی میکند. لباسهای چین دار به نفع طرحهای جدید که مواد صنعتی را در خود جای داده بودند، کنار گذاشته شدند. مد عصر فضا، جهانی شجاع، جسور و تکاندهندهای را در دهه 60 میلادی به وجود آورد.
شروع پرواز
به عنوان جنبشی در مد، مد عصر فضا بیشتر پدیدهای فرانسوی بود که بیشتر توسط مردان سی ساله که در طراحیهای لباس قدیمی پاریس آموزش دیده بودند ترویج میشد؛ اما نیاز به اصلاح برخی موارد به خوبی دیده میشد.
آندره کورگس را میتوان خلاقترین این افراد دانست. او به مدت 10 سال عضوی از خانه لباس بالنسیاگا بود؛ تا اینکه در سال 1961 با مشارکت همسرش که همکار او هم بود، تجارت خود را آغاز کرد.
فقط چند سال طول کشید که او راه خود را پیدا کند و سپس او مسیر خود را از سبکهای قدیمی و مرسوم خارج کرد. سن لورن در سال 1966 در مصاحبهای با مجله لباس زنانه گفت: از وقتی آندره مسیر خود را تغییر داد، اوضاع دیگر مثل قبل نیست.
قبل از روی آوردن به صنعت مد، او در معماری و مهندسی فعالیت میکرد و این در نوع لباس و پوشش او هم بازتاب داشت.
لباسها و کت و شلوارهای او به شکل کامل یا نیم تنه یا لولهای بودند؛ اما نمایی گرافیکی را همراه با هندسههای مشخص ارائه میکردند. او رنگبندی محدودی را ترجیح میداد و این ترجیح او شامل لباسهای تک رنگ بود و سبک راه راه را هم دوست داشت.
او از رنگ سفید به میزان بسیار زیادی استفاده میکرد و تناقضها و هماهنگی بسیاری را با این رنگ ایجاد میکرد.
کورگس مطمئنا مدیون لباسهای آماده لندن بود؛ اما همواره در کار طراحی و دوخت لباس حضوری فعال داشت. پارچههای لباس او پشمهای مسطح و صاف و دوختهشدهای بودند که برای لباسهای آماده آن زمان کمی دور از انتظار بود. در کت و شلوار او، قدرت زنانگی به وضوح دیده می شد.
او علیه هرگونه لوازم تزئینی سنتی زنانه اقدام میکرد. او در سال 1964 و 1965 به کمال خود رسیده بود، از دامنهای بسیار کوتاه و شلوارها برای هر مناسبتی استفاده میکرد و از آنها حمایت می کرد؛ چیزی که در آن زمان چندان رایج نبود.
زنان آینده
کورگس در سال 1965 در مصاحبهای با مجلهای گفت: زنان کارگر همیشه بیشترین درصد علاقه به من را داشتهاند. آنها به حال و آینده تعلق دارند. با این حال لباسهای تولیدی او به راحتی به محلهای کار مختلف فرستاده نمیشد؛ گرچه لباسهای شبیه به طراحیهای او در بسیاری از خیابانها به وفور دیده میشد.
او هرچیزی که به مد مربوط بود را ارائه کرد. برای او کفشهای پاشنه بلند به مانند پاهای بسته زنان آسیایی پوچ و بیمعنی بود. او پاهای مدلهایش را به جای دمپاییهای مری جین، با کفشهایی چکمه مانند سفید مستطیلی شکل، ست کرد.
بعد از 6 سال کار در بالنسیاگا، امانوئل آنگارو به او کمک کرد که بتواند برای خود مسیری متفاوت رقم بزند. او وعده داد از کسب و کار لباسهای معمولی اجتناب کند و به اولین مراسم مجموعه لباس شب هم نرود؛ زیرا اعتقادی به آنها نداشت.
پیر کاردین یک دهه قبل از آنها در سال 1957 پس از شاگردی در چند خانه مد لباس، کسب و کار خود را آغاز کرد. در دوران عصر فضا، او برخی از برجستهترین طرحهای مد را ارائه کرد که در دهه 60 به عنوان فرضیهای الهامبخش به کار گرفته شد. استفاده از یقههای بزرگ و البته ونیل، باعث برجسته شدن کارهای او میشد. کاردین مردی از رنسانس بود که بسیاری از تلاشهای او شامل متاتر زندگی خودش بود.
کورگس و آنگارو هر دو شرکتهای لباسهای آماده را راه اندازی کردند. اما تلاشهای کاردین به ایجاد خط لباس مردانه منجر شد. او چشم انداز بسیار خوبی از لباسهای مردانه ارائه میکرد.
مثل بسیاری از ایدههای کاردین، پاکو رابان مد عصر فضا را به سمت هنر پوشیدنی سوق داد. او به عنوان معمار آموزش دید و تجهیزات و لوازم تزئینی را ساخت و سپس در سال 1966 طراحی جوان با ایجاد حسی خاص شد.
برای او مرز نهایی مد، پیدا کردن مواد جدید شده بود. تحقیقاتی که او روی پلاستیک و سایر مواد سخت انجام داده بود، میتوانست عصر جدیدی را در طراحی و مد به وجود آورند که میتوانند به تنهایی کار خود را پیش ببرند.
مد عصر فضا در محیطی سالنی که درست مثل لباسها ساده و بیزرق و برق بود، شکل گرفت. مدهای لباس جدید آزمایش میشدند و بیشتر از آن که باشکوه باشند پرتب و تاب و گیجکننده بودند. آنها بر اساس جلوههای تئاتری اسرارآمیز شکل میگرفتند تا بر اساس طراحیهای قدیمی.
فرود
در اوایل دهه 2000، طراحی و سبک عصر فضا به عنوان ذهنیت فرجام شناسی دهه 60 میلادی به نظر میرسیدند. درحقیقت آخرین تمجیدها از این عصر قبل از رسیدن به نکات منفی آن شکل گرفت. این مد تمامی دهه 60 میلادی تاثیرگذار باقی ماند و درنهایت در نیمه اول دهه 1970 میلادی توسط مد ساختهنشدهای مغلوب شد.
تمامی پیشگامان عرصه مد عصر فضا در این صنعت باقی ماندند و بعد از هر مدتی با طراحیهای خود در آن زمان، ادای احترام میکنند.