تاریخچه مجلات مد

مردم قرن‌هاست که لباس می‌پوشند، ولی مفهوم فشن از چه زمانی آغاز شد؟ مهم‌تر از آن، نوشتن درباره مد از کجا شروع شد؟ در این مقاله از مجله تهران‌مدا با هم تاریخچه به وجود آمدن نشریات مد از اوایل 1800 تا مجلات مد پر زرق و برق، وبلاگ‌ها و ولاگ‌ها را بررسی می‌کنیم.همراه ما باشید.
 

پوشاک مدت‌ها به عنوان روشی برای تمایز گذاشتن میان طبقات اجتماعی استفاده می‌شده است، اما این با مفهومی که ما امروزه به عنوان مد یا فشن می‌شناسیم خیلی فرق می‌کند. «مد» به مفهوم امروزی در اروپای دوران رنسانس آغاز شد.

این عصر تغییرات قابل توجهی را در آداب لباس پوشیدن رقم زد و باعث تلاقی  سبک جدید و سنتی شد. طبقات بالاتر می‌خواستند با لباس‌های شیک و تجملی تمایز خود را با دیگر طبقات نشان دهند، در حالیکه سایرین دغدغه نسل‌های آینده را داشتند که لباس‌های نسل گذشته به نظرشان مزخرف و مضحک می‌آمد.
در همین حین یک باور فکری از طبقه اشراف و نخبه بانوان شروع شد و تا طبقه‌های پایین‌تر رسید. ایده زیبایی و جذابیت ظاهری برای اختیار کردن همسر و وفادار نگه داشتن او در میان بانوان رواج یافت. رنگ‌ها و جزییات جدیدی از جمله آستین‌های جداشونده در پوشاک اوایل 1500 در بازل سوئیس قابل مشاهده هستند. این ترندها از بالاترین طبقات شروع شدند اما در عرض چند سال حتی توسط کارگران و روسپیان نیز استفاده می‌شدند. این ترندهای جدید به آهستگی رشد کرده و تکامل یافتند و در نهایت به مدی که امروزه ما می‌شناسیم تبدیل شدند.

نوشتن راجع به مد چطور شروع شد؟

پرتره‌های اشخاص ثروتمند را می‌توان جزو اولین نشانه‌های مد در نظر گرفت. این آثار گاهی در محافل سلطنتی استفاده می‌شدند تا افراد دم بخت و آماده برای ازدواج را به نمایش بگذارند. با این حال همراه با «مد»، گراورهای مد نیز مطرح شدند و همین‌ها در حقیقت آغازگر تبادلات در زمینه مد امروزی بودند. این گراورهای مد در حقیقت حکاکی‌ها، تصاویر، و نقاشی‌هایی بودند که با هدف انتقال جدیدترین سبک‌های کفش، پوشاک، و مدل مو منتشر می‌شدند.
گراورهای مد را می‌توان خاستگاه مجلات مد در نظر گرفت چرا که آنها جزئیات دقیق یک لباس خاص را ارائه می‌دادند. اولین بار با روزنامه فرانسوی مرکور گلنت  بود که یک انتشارات نسخه ویژه‌ای را به مد اختصاص داد. این رویداد بود که باعث شد مد واقعا به بخشی از زندگی روزمره خیلی از افراد آن دوران تبدیل شود.
دون د ویز Donneau de Vise مؤسس مرکور گلنت، اولین خبرنگاری بود که درباره مفاهیمی نوشت که پایه‌های مد امروزی را تشکیل می‌دهند. وی همچنین فصل‌های مد را به دنیا معرفی کرد. شماره ویژه مد یا «خارق‌العاده» در مرکور گلنت نه تنها اولین سوژه این موضوع بود، بلکه یک مقام اول دیگر را هم به دست آورد: مخاطبین هدف.

پیش از این مجله، بانوان هدفی برای مطبوعات نبودند. این حرکات جسورانه امروزه یک تکنیک بازاریابی ابتکاری در نظر گرفته می‌شوند که باعث شد یک صنعت نوپا به یکی از صنایع اصلی تبدیل شود.

مدنویسی در قرن نوزدهم

ایده روزنامه‌ها و مجلات در طی قرن نوزدهم بیشتر رواج یافت و نشریات مد بانوان نیز مخاطبان بیشتری پیدا کردند. مد و زیبایی در بسیاری از محافل، مثل پرورش فرزند و خانه‌داری جزو وظایف یک زن متأهل محسوب می‌شدند.
در اوایل 1800 چند صد مجله در بازار موجود بودند که مخاطب برخی از آنها بانوان بودند. تا انتهای قرن، تعداد این مجلات به چندین هزار رسید. یکی از اولین نشریات ادواری مد انگلیسی، گالری مد  بود که یک مجله گراور مد بود و از 1794 تا 1803 منتشر می‌شد. خیلی از این مجلات محبوب به نوعی تحت مدیریت یک زن بودند، هر چند که زنان رسما آنها را ویرایش نمی‌کردند.

 

 

تعدادی از این مجلات عبارتند از  Records of Fashion, Court Elegance, La Belle Assemblée یا Bell’s Court و Magazine  Fashionable که مشخصا به مد بانوان می‌پرداختند. جالب است که مد تنها سوژه‌ای مخصوص بانوان نبود. برخی مجلات مد مثل  Gentleman’s Magazine of Fashions , Fancy Costumes , the Regimentals of the Army  و  Splendidly Embellished  به طور خاص روی مردان هدف‌گذاری کرده بودند.
در قرن نوزدهم نشریات ادواری بانوان، به عنوان یک صنعت، کسب و کاری سودآور و پردرآمد بود. تا اواسط قرن تولید انبوه تعداد مجلات چاپی را بیشتر و باعث ظهور مجلات تخصصی شد. برخی از این مجلات تخصصی شامل اطلاعاتی درباره آشپزی و نکات خانه‌داری بودند و مابقی روی مذهب، تحصیلات، و برابری تمرکز داشتند. همچنین مجلات عمومی مثل  Southern Women’s Magazine که حاوی شعر، نثر، نکات خانه‌داری و مد بودند، محبوبیت خیلی زیادی داشتند.

تاثیر مجلات در پیشرفت بانوان

صنعت پرسود نشریات بانوان که با یک «شماره ویژه» شروع شده بود، پیامدهای ناخواسته مثبتی نیز به همراه داشت. هدف قرار دادن بانوان به عنوان مخاطب باعث استقلال زنان و در نتیجه باعث شد تا برخی بانوان وارد مشاغلی مثل نویسندگی و تجارت شوند. در واقع طبق گفته کریستین اچ. جرارد ، استادیار و کتابدار در دانشگاه  ایالتی آیوا در نشریات بین‌المللی بانوان: در اوایل 1900، برای اولین بار، تعداد زیادی از مجلات بانوان توسط خود زنان منتشر می‌شدند. بسیاری از بانوان مدتها در نشریات منتشر شده توسط مردان همکاری داشتند. با این حال برخی از زنان خواستار راه‌های مستقیم بیشتری برای برقراری ارتباط و بحث و تبادل نظر بودند. مجلاتی مثل Ladies’ Magazine  و Bibliothek der Frauenfrage توسط زنان پایه‌گذاری شده بودند.

از سلبریتیها تا هفته مد

 

در اوایل 1900 خیلی از روزنامه‌ها گهگاه گزارش می‌دادند که یک نفر در یک رویداد خیریه مهم چه لباسی پوشیده بوده یا عکس‌هایی از تازه‌ترین استایلهای پاریسی چاپ می‌کردند، ولی هیچ‌گاه تمرکز روی کسب و کار مد به مفهوم امروزی نبوده است. تا اینکه در سال 1930 یک زن با نام ویرجینیا پوپ توانست اخبار  مد را به طور رسمی منتشر کند.
پوپ از 1925 تا 1955 در نیویورک تایمز خبرنگار بود. او با گزارش درباره هفته مد اوت کوتور پاریس در 1934 اولین بار مد را وارد صنعت خبر کرد. وی نه تنها مد را وارد حوزه کار رسمی مجلات خبری کرد، بلکه اخبار و اطلاعات نمایش‌های مد را نیز برای عموم به نمایش گذاشت.
دهه 40 خبرنگاری مد را یک قدم دیگر به مفهوم امروزی مد نزدیکتر کرد. در 1943 روزنامه‌نگار مشهور مد، الینور لمبرت ، جریان هفته مد نیویورک را شروع کرد. با این حال بر خلاف رویدادهای مد امروزه، اخبار مربوط به این رویداد ماه‌ها پس از ارائه لباسها در فروشگاه‌ها اتفاق می‌افتاد و عملا جذابیتی نداشت.
در این مقطع بیشتر اخبار و روزنامه‌نگاری مد در نیویورک متمرکز بود، ولی سردبیران مد تعدادی از روزنامه‌ها از جمله Chicago Tribune, Milwaukee Journal, Fort Worth Star-Telegram و  Buffalo News تصمیم گرفتند اخبار مد را به صورت فصلی در روزنامه خود چاپ کنند. در 1956 همین که مدل‌های جدید هر فصل در اختیار مشتری قرار می‌گرفت، روزنامه‌ها نیز درباره آنها گزارش تهیه می‌کردند.

طی دهه‌های چهل و پنجاه، لحن اخبار حوزه مد همچنان لحنی خشک و رسمی بود. این گزارش جزئیاتی مثل طول پیراهن و دامن، برش ژاکت و انواع پارچه را پوشش می‌داد و در آن خبری از خلاقیت و داستان‌پردازی نبود.

مجلاتی مثل Harper’s Bazaar و Vogue که در قرن نوزدهم شروع به کار کرده بودند، کماکان سهم بزرگی در خبرنگاری مد داشتند.

مجلات مد، سرگرمی دختران جوان

در دهه‌های شصت و هفتاد بانوان و دختران نوجوان مخاطبان اصلی مجلات مد بودند. آنها مشتاق بودند تا از آخرین سبک‌ها و ترندهای روز مطلع شوند. مجلاتی مثل Harper’s Bazaar ، Vogue، Cosmopolitan ، و Seventeen را می‌شد در روزنامه‌فروشی‌ها پیدا کرد و یا مشترک آنها شد.

تلویزیون، رغیبی جدید برای مجلات مد

در دهه هشتاد خبرنگاری مد تحت هجوم یک جلودار جدید، یعنی تلویزیون، قرار گرفت. تا این مقطع از زمان، مد موضوعی نبود که در برنامه‌های تلویزیونی به صورت خاص مطرح شود، ولی همه اینها با برنامه‌هایی مثل Entertainment Tonight (1981) و بعدها Access Hollywood تغییر کرد. در نهایت این پیشرفت باعث شد برخی شبکه‌های تلویزیونی به طور کامل به مد و سرگرمی، و امروز تنها به مد اختصاص پیدا کنند.

یک نمونه از این شبکه‌ها Fashion TV (1997) است.

بلاگینگ، ولاگینگ و شبکه‌های اجتماعی

ظهور اینترنت در اوایل 1990 باعث تحول خیلی از ابعاد زندگی شد، و خبرنگاری مد نیز از این قاعده مستثنی نبود. زمانی رسیده بود که همه می‌توانستند نظرات خودشان را داشته باشند و درباره‌اش بنویسند. خیلی از افرادی که به خاطر هزینه بالای چاپ و لزوم داشتن خوانندگان زیاد هیچ وقت نتوانسته بودند صدایشان را به گوش بقیه برسانند، حالا وبلاگ یا ولاگ (محتوای ویدیویی) درست می‌کردند و نقطه نظرات خود را با سراسر دنیا به اشتراک می‌گذاشتند.
ناشران سنتی مد نیز جذب اینترنت شدند و همه یا بخشی از محتوای مطالبشان را در دامنه عمومی قرار می‌دادند. در 2000 بود که اشتراک‌های صرفا دیجیتال نیز امکان‌پذیر شد.

امروزه در زمانی به‌سر میبریم که ارزش یک عکس معادل هزار کلمه است. اینستاگرام، توئیتر، و سایر شبکه‌های اجتماعی عکس را در اولویت اول و متن را در اولویت دوم می‌گذارند. با افزایش و تغییر ارتباطات در جهان ما، شکل خبرنگاری مد نیز عوض شده و در حال تغییر و رشد است و همانطور که تقاضا برای محتوای باکیفیت و قابل اشتراک بیشتر می‌شود، غالب محتوای خبرنگاری مد نیز در آینده تحت تاثیر خواهد بود.